Kế hoạch kinh doanh giống như một bản đồ chỉ đường vô cùng quan trọng để khởi đầu và duy trì một doanh nghiệp khi đưa vào vận hành. Thế nhưng, đứng trước một bản kế hoạch kinh doanh rộng lớn, rất nhiều nhà kinh doanh trẻ không thể xác định được nên làm từ đâu và như thế nào? Hãy để bePOS đồng hành cùng bạn trong quá trình lập kế hoạch kinh doanh này nhé.
Lập kế hoạch là gì?
Khi bắt đầu kinh doanh, lập kế hoạch là một bước quan trọng không thể thiếu, định hình hướng đi và hướng phát triển cho cả doanh nghiệp. Lập kế hoạch kinh doanh là quá trình lập các bước vẽ nên cái nhìn chung nhất về doanh nghiệp, hoạt động, chiến lược của doanh nghiệp đó, bao gồm tất cả các mảng như vận hành, marketing, sản xuất,...
Tại sao phải lập kế hoạch?
Lập kế hoạch kinh doanh (KHKD) là bước bắt buộc không thể thiếu. Khi tiến hành lập kế hoạch, nhà kinh doanh sẽ có cái nhìn tổng quan nhất về doanh nghiệp cũng như định hướng phát triển sau này. KHKD còn giúp doanh nghiệp nắm được điểm mạnh, điểm yếu, các cơ hội và thách thức so với đối thủ cạnh tranh, từ đó xây dựng các chiến lược hiệu quả hơn, đưa ra các định hướng sát thực tế nhất.
Chuẩn bị lập kế hoạch kinh doanh
1. Thu thập thông tin
Các thông tin về doanh nghiệp và liên quan đến lĩnh vực kinh doanh rất quan trọng:
Lĩnh vực đang hoạt động và sản phẩm chủ đạo của doanh nghiệp
Quy mô doanh nghiệp
Tài chính, nguồn vốn và dòng tiền của doanh nghiệp
Hoạt động marketing: kênh phân phối, truyền thông, các chương trình quảng bá, khuyến mãi và PR,...
Thông tin về thị trường, ngành hàng, …
Xác định đối tượng khách hàng mà doanh nghiệp hướng đến
Quản lý rủi ro, thách thức và cơ hội.
2. Chuẩn bị các tài liệu cần thiết
Bộ nhận diện thương hiệu
Báo cáo tài chính, quá trình luân chuyển tiền tệ
Giấy tờ pháp lý của doanh nghiệp: giấy phép kinh doanh, chứng từ và các chứng chỉ cần thiết.
Tài liệu nghiên cứu và phân tích thị trường.
3. Xác định đối tượng thực hiện
Đối tượng thực hiện có thể là bộ phận hành chính, marketing, bộ phận kinh doanh,... mỗi bộ phận đều có chuyên môn khác nhau, bạn cần xác định ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch để tránh rủi ro không mong muốn.
Nguyên tắc cơ bản khi lập kế hoạch kinh doanh
1. Kế hoạch kinh doanh cần viết súc tích, ngắn gọn
Điều quan trọng trong khi trình bày một bản kế hoạch kinh doanh không phải là sử dụng câu từ quá hoa mỹ, dài dòng để tô vẽ cho bất cứ điều gì. Bạn cần tập trung nêu bật tình hình kinh doanh và doanh nghiệp hiện tại, định hướng sắp tới bằng cách ngắn gọn, súc tích nhất, tiết kiệm thời gian và tránh rắc rối trong quá trình sửa đổi kế hoạch.
2. Phù hợp với người tiếp cận
KHKD mà bạn viết được gửi tới ai, là sếp hay nhân viên, đối tác hay các nhà đầu tư,...? Với mỗi đối tượng tiếp nhận, bạn cần có cách trình bày khác nhau, ví dụ với đối tác cần chỉ ra các điểm mạnh của doanh nghiệp, cơ hội đầu tư,... với các nhà quản lý cần nêu bật các giải pháp và định hướng cho doanh nghiệp,...
3. Sát thực tế và không lan man, thiếu khả quan
Hãy đảm bảo rằng các giải pháp được trình bày trong kế hoạch kinh doanh là các giải pháp khả thi nhất được tổng kết từ những số liệu và vấn đề sát thực tế nhất. Sa đà vào trình bày quá nhiều các số liệu mông lung và giải pháp chung chung sẽ kéo thấp giá trị bản kế hoạch của bạn xuống rất nhiều.
Hướng dẫn chi tiết lập kế hoạch
1. Xác định ý tưởng kinh doanh độc đáo
Ý tưởng và sau này chính là lý tưởng, định hướng kinh doanh giống như kim chỉ nam của doanh nghiệp, không chỉ giúp doanh nghiệp ổn định và phát triển mà còn chính là động lực giúp bạn vượt qua khó khăn trong giai đoạn đầu. Xây dựng một ý tưởng độc đáo là khung xương cho việc lập kế hoạch kinh doanh, và xây dựng kế hoạch kinh doanh cũng chính là tinh thần của doanh nghiệp, quyết định tới hơn 50% tỉ lệ thành công của bạn.
2. Đặt ra mục tiêu cụ thể
Không thể không đặt ra mục tiêu cho kế hoạch kinh doanh của bạn. Trong quá trình lên kế hoạch, đặt ra mục tiêu giúp bạn tạo lập định hướng một cách chi tiết và chính xác nhất, cũng là thanh đo nỗ lực và sự thành công, độ hiệu quả của các chiến dịch mà bạn đặt ra.
3. Nghiên cứu và phân tích thị trường
Một bước vô cùng quan trọng khi tham gia kinh doanh chính là nghiên cứu và phân tích thị trường. Quá trình này đem tới các kết quả sau:
Hiểu rõ môi trường kinh doanh của doanh nghiệp mà bạn hướng đến, các đặc điểm của thị trường, cơ hội và thách thức hiện tại trong thị trường đó.
Hiểu rõ các đối thủ đang hoạt động trong lĩnh vực của mình, rút ra các bài học từ hoạt động của đối thử, hiểu rõ đối tượng cạnh tranh trực tiếp của mình là ai và như thế nào.
Xác định được tập khách hàng tiềm năng, xác định insignt của khách hàng và xác định được nhu cầu cũng như đặc điểm của khách hàng trong phân khúc lựa chọn.
Hoạt động không thể thiếu để tiến hành phân tích SWOT.
4. Lập biểu đồ SWOT
Biểu đồ SWOT là một biểu đồ bao gồm 4 yếu tố chính: S (Strengths) : điểm mạnh, W (Weaknesses): điểm yếu, O (Opportunities): cơ hội, T (Threats): thách thức. Biểu đồ SWOT được phân tích càng kỹ, bạn càng có cái nhìn tổng quát hơn về doanh nghiệp, thấy rõ những điểm mạnh cần phát huy và khắc phục các điểm yếu so với đối thủ, mục tiêu và đặc điểm thị trường. Phân tích SWOT cũng giúp bạn lên kế hoạch kinh doanh một cách hiệu quả, không đưa ra các kế hoạch bất khả thi và tập trung vào thực tế.
5. Xác định tổ chức kinh doanh
Một công ty hay một doanh nghiệp để hoạt động luôn cần một bộ máy thật tốt và liên kết chặt chẽ với nhau. Bạn cần lên một sơ đồ trong đó phân chia hợp lý các thành phần trong công ty, sao cho các bộ phận này phát huy tối đa nhiệm vụ của môi người và có liên kết chặt chẽ để cùng phối hợp làm việc.
6. Lên kế hoạch Marketing
Một trong những yếu tố chi phối cực kỳ lớn tới doanh số và khả năng tiêu thụ sản phẩm của bạn chính là quá trình marketing. Marketing là một quá trình rất rộng, vì vậy để tiến hành marketing hiệu quả, việc lên kế hoạch cụ thể là không thể thiếu. Đưa ra một chiến lược dài hơi và có tính linh hoạt cao giúp doanh nghiệp tiếp cận khách hàng tốt hơn, mở rộng thị trường và tạo kế hoạch kinh doanh khôn ngoan nhất.
7. Lên kế hoạch quản lý nhân sự
Khi quá trình kinh doanh mở rộng, có thêm nhân sự mới là điều không thể tránh khỏi. Với số lượng hàng chục, thậm chí hàng trăm người, bạn không thể đốc thúc mỗi người bằng cách nhắn tin hay tiếp xúc trực tiếp. Lúc này, bạn cần một kế hoạch quản lý nhân sự, phân tầng, phân cấp và đào tạo hướng dẫn phát triển kỹ năng cho nhân viên theo sự phân tầng của mình.
8. Lên kế hoạch quản lý tài chính
Hiểu nôm na, chính là quá trình quản lý tiền ra -tiền vào, dòng tiền của mỗi doanh nghiệp. Khi doanh nghiệp càng chuyên nghiệp và mở rộng, vai trò của kế hoạch quản lý tài chính càng lớn hơn. Kế hoạch này giúp bạn xác định thời gian hoà vốn, lời lãi của cửa hàng, doanh nghiệp cũng như đưa ra các chiến lược hiệu quả nhất.
9. Kế hoạch thực hiện
Mỗi phần trong các bước lập kế hoạch kinh doanh lại là một mảng rộng lớn mà người quản lý cần đưa ra. Nếu không có kế hoạch thực hiện cụ thể, bạn sẽ rất dễ đi chệch khỏi quỹ đạo, rối loạn vì quá nhiều thông tin và không biết nên bắt đầu từ đâu. Lúc này, một bản kế hoạch thực hiện lần lượt các vấn đề là điều tối quan trọng để mọi thứ được tiến hành một cách trôi chảy.
Sau khi có các bước lên kế hoạch kinh doanh chung nhất, bePOS sẽ trình bày các bước đặc thù trong từng lĩnh vực khác nhau để bạn có cái nhìn tổng quan nhất về lĩnh vực mà mình muốn hướng tới.
Kế hoạch kinh doanh nhà hàng
1. Xác định ý tưởng kinh doanh nhà hàng
Xác định ý tưởng, lên phương án kinh doanh nhà hàng chính là kim chỉ nam để đưa nhà hàng vào hoạt động và vận hành, bạn có thể tham khảo một số mô hình kinh doanh nhà hàng hiện nay như:
Restaurant: nhà hàng ăn uống
Bar: thiên về đồ uống, các món ăn kèm,...
Fastfood: kinh doanh đồ ăn nhanh
Buffet: mô hình nhà hàng buffet
Cafeteria: mô hình cafe và đồ ăn tự chọn
2. Xây dựng mục tiêu và định hướng phát triển
Lập mục tiêu cụ thể, định vị nhà hàng, quy mô và chỉ tiêu doanh thu, lợi nhuận, điểm hoà vốn,... là bước quan trọng khi lập kế hoạch kinh doanh nhà hàng. Điều này giúp bạn đánh giá được quy trình vận hành của mình có thành công hay không.
3. Nghiên cứu thị trường
Để tránh nhà hàng rơi vào trạng thái ế ẩm do không nghiên cứu kỹ thị trường, nhu cầu của khách hàng và không nghiên cứu kỹ đối thủ. Không được đi ngược lại quy trình kế hoạch kinh doanh nhà hàng mà cần thực hiện nghiên cứu thị trường ngay trước khi bắt tay vào l kế hoạch kinh doanh để đảm bảo quá trình diễn ra tốt nhất.
Trong nghiên cứu thị trường, cần phân định rõ các yếu tố như:
Nhu cầu thị trường
Đối thủ cạnh tranh
Nhu cầu khách hàng
Xác định tập khách hàng mục tiêu
4. Lựa chọn mặt bằng
Có 2 yếu tố tối quan trọng trong bước này của việc xây dựng kế hoạch kinh doanh, là vị trí và diện tích.
Vị trí: chọn vị trí phù hợp nhất với ngân hàng của nhà hàng. Cần quan tâm đến các yếu tố đi kèm với tập khách hàng của mình, như nhà hàng phục vụ học sinh thì cần gần trường, khu vui chơi, ….gần công sở, văn phòng nếu nhà hàng tập trung vào đối tượng là dân văn phòng. Đồng thời cũng cần lưu tâm đến vị trí của đối thủ cạnh tranh trong khu vực.
Diện tích mặt bằng phải phù hợp với quy mô và nhu cầu của nhà hàng.
5. Thiết kế không gian nhà hàng và lên menu
Hai điều không thể thiếu để có một chiến lược kinh doanh nhà hàng thành công là thiết kế không gian và lên menu.
Thiết kế không gian cần đi liền với tinh thần phương án kinh doanh nhà hàng. Nhà hàng gần gũi với thiên nhiên thì chọn thiết kế nghiêng về sự mát mẻ, tối giản và gần gũi với cây cối, nhà hàng có phong cách ấm cùng thì bạn nên lựa chọn gam màu ấm nóng, tạo cảm giác gắn kết giữa mọi người với nhau,...
Menu nhà hàng cần bao gồm tất cả các món ăn kèm giá và thuế, phù hợp với nhu cầu, sở thích của khách hàng mục tiêu, đồng thời xác định rõ các món chủ đạo mang dấu ấn của nhà hàng, đồng điệu với phương án kinh doanh nhà hàng.
6. Xây dựng quy trình phục vụ
Quy trình phục vụ là yếu tố quan trọng trong việc giữ chân khách hàng. Xây dựng bộ quy tắc ứng xử trong nhà hàng từ lúc đón khách tới khi khách đẩy cửa bước ra ngoài mang đến cho khách hàng sự hài lòng và xây dựng hình ảnh của nhà hàng trong mắt công chúng.
7. Kế hoạch tuyển dụng và quản lý nhân sự
Tương tự với bất kỳ mô hình kinh doanh nào, tuyển dụng và quản lý nhân sự cũng là điều không thể thiếu. Đối với các ngành dịch vụ, nhân viên giống như bộ mặt của nhà hàng, tiếp xúc trực tiếp với khách hàng và để lại ấn tượng trong mắt mọi người. Do đó quá trình này cần được thực hiện cẩn thận trong kế hoạch kinh doanh nhà hàng.
8. Lập kế hoạch marketing
Không thể nào bỏ qua kế hoạch marketing cho nhà hàng, nhất là khi đây là một ngành dịch vụ có mức độ cạnh tranh rất cao. Đây là một mảng vô cùng rộng lớn, các kế hoạch marketing bằng các chiến dịch dài hoặc ngắn hạn, sử dụng các kênh truyền thông hoặc KOL cần được tính toán kỹ lưỡng để phù hợp với ngân sách và nhu cầu của nhà hàng.
Kế hoạch kinh doanh quán cafe
1. Xác định ý tưởng kinh doanh quán cafe
Xác định loại hình quán cafe mà bạn hướng tới: cafe công sở, cafe sách, cafe thú cưng, cafe nhạc sống,... sau đó lên kế hoạch thực hiện theo tinh thần mà mình đề ra.
2. Định hướng kế hoạch kinh doanh, xác định mục tiêu
Xác định các yếu tố cần thiết đối với doanh nghiệp của bạn tại bước này, bao gồm:
Quy mô quán cafe, sức chứa và tiện ích dịch vụ đi kèm: chỗ đậu xe, phục vụ tối đa bao nhiêu người,...
Đặt ra các mục tiêu ngắn và dài hạn.
3. Lên kế hoạch tài chính
Bằng vốn và các nguồn đầu tư, bạn cần có kế hoạch phân bổ hợp lý vào các khoản cụ thể trong kế hoạch kinh doanh quán cafe như:
Xác định tổng số vốn và tiền đầu tư.
Chi phí thuê mặt bằng
Chi phí nguyên liệu
Chi phí nhân viên và nhân sự
Chi phí set -up, decor cửa hàng,...
4. Lựa chọn mặt bằng
Với bất kỳ mô hình kinh doanh nào, lựa chọn mặt bằng cũng vô cùng quan trọng. Tương tự như đối với nhà hàng, bạn cũng cần xác định được 2 yếu tố khi kinh doanh quán cafe trong lúc chọn mặt bằng:
Vị trí: phù hợp với định hướng kinh doanh của quán. Nếu quán có mức giá dành cho người có thu nhập ổn định, dân văn phòng thì không gần quá gần các trường phổ thông, tiểu học, tiếp cận sai tập khách hàng và cần quan tâm đến đối thủ.
Diện tích mặt bằng cần phù hợp với quy mô, sức chứa và mô hình kinh doanh của quán.
5. Phân tích thị trường
Phân tích càng chi tiết và kỹ càng nhu cầu của thị trường mà bạn hướng đến càng tốn, bao gồm mức thu nhập trung bình, thói quen sinh hoạt,... Có rất nhiều quán cafe target sai đối tượng, không phân tích thị trường kỹ dẫn đến thất bại về sau.
6. Lên menu đồ uống và tìm nhà cung cấp
Bên cạnh lên một menu hợp lý, bạn cũng cần quan tâm đến nhà cung cấp nguyên vật liệu, đảm bảo nguồn nguyên liệu sạch và phong phú. Đây cũng là bước rất quan trọng trong việc xây dựng kế hoạch kinh doanh.
7. Lên kế hoạch marketing
Marketing cho quán cafe rất quan trọng, vì đây cũng là một lĩnh vực có tỷ lệ cạnh tranh khá cao hiện nay. Chọn lựa các kênh truyền thông thông minh và sử dụng nhiều hình thức khuyến mãi khác nhau để thu hút khách hàng tốt nhất, là phần rất quan trọng trong kế hoạch kinh doanh quán cafe.
Mẫu kế hoạch kinh doanh cụ thể
Đối với mỗi doanh nghiệp, kế hoạch kinh doanh sẽ có sự thay đổi khác nhau. Bạn có thể tham khảo ví dụ về một kế hoạch kinh doanh từ bePOS và sau đó áp dụng cho các chiến lược dài hoặc ngắn hạn tại doanh nghiệp của mình.
Ví dụ về một kế hoạch kinh doanh: Tiếp thị dành cho đại lý bán lẻ
1. Mục đích
Hiểu rõ nhu cầu của thị trường
Xác định cơ hội và thách thức trong vận hành kinh doanh
Đặt mục tiêu và phương thức thực hiện
Phát triển chiến lược tiếp thị
2. Nội dung chính
Phân tích thị trường
Cơ hội thị trường
Mục tiêu chiến dịch
Tham khảo ví dụ về một kế hoạch kinh doanh chi tiết tại đây.
Như vậy, lập kế hoạch kinh doanh là một quá trình vô cùng quan trọng trong việc vận hành một doanh nghiệp ở bất kỳ thời điểm nào. Lập kế hoạch kinh doanh không chỉ đem lại phương hướng phát triển cụ thể cho doanh nghiệp mà còn thể hiện tầm nhìn và khả năng của người làm kinh doanh. bePOS hy vọng rằng bạn đã nhanh chóng xác định được cách thức lên kế hoạch và có cho mình nguồn kiến thức hữu ích nhất.
X. FAQ
1. Có kế hoạch kinh doanh mẫu không?
Không có kế hoạch kinh doanh mẫu có thể áp dụng được cho tất cả doanh nghiệp. Bạn có thể tham khảo kế hoạch kinh doanh mẫu mà bài viết đã trình bày để áp dụng tuỳ biến cho doanh nghiệp của mình.
2. Lập bảng kế hoạch kinh doanh như thế nào?
Bạn có thể trình bày dưới dạng bảng kế hoạch kinh doanh, hoặc nhiều hình thức khác theo các bước như trên. Tuy nhiên hãy đảm bảo rằng bảng kế hoạch kinh doanh của bạn dễ tiếp cận và dễ hiểu nhé.
3. Có hướng dẫn lập kế hoạch kinh doanh cụ thể không?
Hướng dẫn lập kế hoạch kinh doanh được bài viết trình bày theo các bước chung nhất. Mỗi bước bạn nên tìm hiểu thật kỹ trong bài hướng dẫn lập kế hoạch kinh doanh sau đó lên các kế hoạch theo từng bước cụ thể.
4. Kế hoạch bán hàng nằm trong phần nào của kế hoạch kinh doanh?
Phần lớn kế hoạch bán hàng, tiếp thị sản phẩm nằm trong kế hoạch marketing. Bạn có thể tìm hiểu chi tiết về marketing để lên kế hoạch bán hàng hợp lý nhé.
5. Có bảng kế hoạch kinh doanh Excel không?
Về cơ bản hoàn toàn có bảng kế hoạch kinh doanh Excel, tuy nhiên bạn cần trình bày cực kỳ khoa học, sử dụng tối đa các hàm tính toán để bảng kế hoạch kinh doanh Excel hiệu quả nhất.
6. Có mẫu lập kế hoạch kinh doanh trên Word không?
Mẫu lập kế hoạch kinh doanh trên Word là các kế hoạch kinh doanh được trình bày trên nền tảng Word. Bạn hoàn toàn có thể lựa chọn mẫu lập kế hoạch kinh doanh trên Word hoặc các nền tảng khác phù hợp.
תגובות